Almanca Cümle Yapısı

DIE WORTFOLGE IM HAUPTSATZ
ANA CÜMLEDEKİ ÖĞELERİN SIRALANIŞI

Almancada ana cümle temel yapısında bir özne ile başlar ve tek bir sözcük veya birkaç sözcükten meydana gelen bu özne grubunu fiil izler. Cümlenin diğer öğeleri ise fiilden sonraki yerlerde bulunur.

Yukarıdaki kalıpta gördüğümüz yapı, normal bir Almanca cümlenin temel yapısıdır. Cümlenin bu temel yapısında, fiil yardımcı fiille yapılan Perfekt, Futur gibi bir zamanda bulunması veya müssen, können gibi yardımcı fiillerin kullanılması halinde küçük bir değişiklik olur. Bu takdirde ana fiil ya Partizip Perfekt halinde veya mastar halde en sona gider. Fiilin bulunması gereken ikinci yerde ise yardımcı fiilin çekimlenmiş şekli yer alır.

Bu kalıp aslında, Partizip Perfekt veya mastarın en sonda yer almasının dışında yapı olarak temel cümle kalıbıyla aynıdır.

Bu temel cümle kalıbının üzerinde yapılabilecek küçük bir değişiklikle sık rastlanan ikinci temel cümle yapısı ortaya çıkar. Çoğu zaman cümleye özne yerine cümlenin içindeki nesne veya zarf görevindeki diğer öğelerden biriyle başlamak mümkündür. Bu takdirde cümlenin öznesi fiilden sonra yer alır.

Yukarıdaki kalıbın aynısı, ana cümlenin önüne bir yan cümle geldiği zamanda geçerlidir. Ana cümle bu takdirde yukarıdaki gibi, “Fiil + Özne + Diğer Öğeler” şeklinde bir sıralama gösterir. Yan cümle ise baştaki, nesne / zarf grubunun yerini almış olur.

Soru zamirleriyle başlayan soru cümleleri de yine benzer bir yapı gösterir.

Soru zamiri, cümle içinde özne görevinde olduğu zaman ise başta gördüğümüz temel cümle kalıbı geçerlidir.

Cümlede fiilin başa getirilmesiyle meydana getirilen soru cümlelerinin kalıbı şöyledir.

Bu tip soru cümlelerinde, fiil Perfekt, Futur gibi birleşik zamandan meydana geldiği veya cümlede müssen, können gibi bir yardımcı fiil bulunduğu takdirde ana fiil yine en sonda bulunmakta, yardımcı fiiller başa alınarak soru cümlesi meydana getirilmektedir.