DAS PLUSQUAMPERFEKT / MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN

DAS PLUSQUAMPERFEKT / MİŞLİ GEÇMİŞ ZAMAN

Almanca Miş’li geçmiş zaman da Perfekt gibi, haben veya sein yardımcı fiili ile ana fiilin Partizip Perfekt‘i yardımıyla yapılır. Perfekt ile arasındaki tek fark, Plus- quam- perfekt’te haben ve sein ‘ın Präteritum‘daki çekimlerinin kullanılmasıdır. Önce bu iki yardımcı fiilin Präteritum‘larını tekrarlayalım:

haben sein
ich hatte ich war
du hattest du warst
er hatte er war
sie hatte sie war
es hatte es war
wir hatten wir waren
ihr hattet ihr wart
sie hatten sie waren
Sie hatten Sie waren

Plusquamperfekt, haben veya sein yardımcı fiilinin Präteritum‘u ile birlikte ana fiilin Partizip Perfekt‘inin biraraya getirilmesiyle teşkil edilir. Düzenli fiillerin Partizip Perfekt‘i daha önceki bölümlerde de anlatıldığı gibi, fiilin köküne önüne ge- takısı, kökün sonuna da -t takısı eklenmesiyle yapılır. Düzensiz fiillerin Partizip Perfekt‘i ise bunların kökü olduğu gibi değiştiği için düzensiz fiiller listesine bakılarak bulunur.

Perfekt’te olduğu gibi, bir hareket veya durum değişikliği gösteren fiillerin de Plusquamperfekt’i sein yardımcı fiiliyle yapılır.

Aşağıda bazı fiillerin Plusquamperfekt çekimini örnek daha olarak vermekteyiz:

Fiil: schicken  
Partizip’i: hat geschickt  
ich hatte
du hattest
er hatte
sie hatte
es hatte
wir hatten
ihr hattet
sie hatten

 

Fiil: sehen  
Partizip’i: hat gesehen  
ich hatte gesehen
du hattest gesehen
er hatte gesehen
sie hatte gesehen
es hatte gesehen
wir hatten gesehen
ihr hattet gesehen
sie hatten gesehen
Sie hatten gesehen

 

Fiil: gehen
Partizip’i: ist gegangen
ich war gegangen
du warst gegangen
er war gegangen
sie war gegangen
es war gegangen
wir waren gegangen
ihr wart gegangen
sie waren gegangen
Sie waren gegangen

 

Fiil: bleiben
Partizip’i: ist geblieben
ich war geblieben
du warst geblieben
er war geblieben
sie war geblieben
es war geblieben
wir waren geblieben
ihr wart geblieben
sie waren geblieben
Sie waren geblieben

Görüldüğü gibi, Plusquamperfekt’in çekimi ve meydana getirilişi geniş ölçüde Perfekt’e benzemektedir. Aradaki tek fark haben ve sein yardımcı fiillerinin Plusquamperfekt’te di’li geçmiş zamanda bulunmasıdır.

Cümle içinde kullanılışı

Plusquamperfekt’in cümle içinde kullanılışı da aynen Perfekt’te olduğu gibidir. haben veya sein yardımcı fiilleri özneye göre çekimlenerek özneden sonraki ikinci yerde bulunur. Partizip Perfekt ise cümlenin en sonunda yer alır.

Wir hatten den Wagen auf die Straße geschoben. Arabayı caddeye itmiştik.
Die Mutter hatte die ganze Nacht am Bett des Kindes gewacht Anne bütün gece çocuğun yatağının başında nöbet tutmuştu
Ich war nach Berlin gefahren. Berlin’e gitmiştim
Wir waren zu Hause geblieben. Evde kalmıştık.
Die Vögel waren in großer Kälte erfroren Kuşlar büyük soğukta donmuştu
Der Arzt hatte die Wunde schnell geheilt. Doktor yarayı çabuk tedavi etmişti
Der Onkel hatte uns ein Paket geshickt. Amca bize bir paket göndermişti
Herr Burg hatte mir keinen Brief geschrieben. Bay Burg bana hiçbir mektup yazmamıştı
Die Schüler hatten die Hausaufgaben nicht gemacht Öğrenciler ev ödevlerini yapmamışlardı
Ali hatte sein Gehalt erhalten Ali maaşını almıştı

Plusquamperfekt ile yapılan cümleleri şöyle bir kalıpta toplayabiliriz.

Plusquamperfekt ile yapılan cümleler

Özne haben / sein Diğer öğeler Partizip Perfekt
1. Peter hatte mir seine Katze geschnekt
2. Die Gäste waren nicht gekommen
3. Ich hatte tagelang für die Prüfung gearbeitet
4. Die Kinder hatten den ganzen Tag im Garten gespielt
5. Herr Müller war von Baum gestürzt
6. Die Milch war in der Hitze verdorben

 

Örnek cümlelerin Türkçeleri
1. Peter bana kedisini hediye etmişti.
2. Misafirler gelmemişti.
3. Günlerce sınav için çalışmıştım.
4. Çocuklar bütün gün bahçede oynamışlardı.
5. Bay Müller ağaçtan düşmüştü.
6. Süt sıcakta bozulmuştu.

Soru cümleleri:

Plusquamperfekt ile yapılan cümleler de Perfekt’teki cümleler gibi haben veya sein yardımcı fiilini cümlenin en başına almak suretiyle soru haline getirilir. Partizip Perfekt yeri değişmeden cümlenin en sonunda kalır: Diğer öğelerinde yerlerinde bir değişiklik olmaz

Olumlu cümle Soru Cümlesi
Der Lehrer hatte viele Bücher gebracht. Hatte der Lehrer viele Bücher gebracht?
Öğretmen birçok kitap getirmişti. Öğretmen birçok kitap getirmiş miydi?
Du hattest einige CD’s gekauft Hattest du einige CD’s gekauft?
Birkaç cd satın almıştın. Birkaç cd satın almış mıydın?
Der Professor hatte zwei Bücher geschrieben. Hatte der Professor zwei Bücher geschrieben?
Profesör iki kitap yazmıştı. Profesör iki kitap mı yazmıştı ?
Ihr hattet euer Urlaub in Zypern verbracht. Hattet ihr euer Urlaub in Zypern verbracht?
Tatilinizi Kıbrıs’ta geçirmiştiniz. Tatilinizi Kıbrıs’ta mı geçirmiştiniz?
Viele Passagiere hatten das Schiff verlassen Hatten viele Passagiere das Schiff verlassen?
Birçok yolcu gemiyi terk etmişti. Birçok yolcu gemiyi terk etmiş miydi?
Lena hatte diesen Film noch nicht gesehen Hatte Lena diesen Film noch nicht gesehen?
Lena bu filmi daha görmemişti. Lena bu filmi daha görmemiş miydi?

Plusquamperfekt ile yapılan soru cümlelerini aşağıdaki cümle kalıbıyla özetlemek mümkündür.

Plusquamperfekt ile yapılan soru cümleleri

haben / sein Özne Diğer öğeler Partizip Perfekt
1. Hatten Sie im Garten niemanden gesehen?
2. Hatte der Mann die Polizei gerufen?
3. War Frau Maier zu ihrer Einladung gekommen?
4. Hattest du mit dem Chef gesprochen?
5. War dein Freund nach Ankara gefahren?
6. Hatte euer Sohn sein Fahrrad gefunden?

 

Örnek cümlelerin Türkçeleri
1. Bahçede kimseyi görmemiş miydiniz?
2. Adam polis çağırmış mıydı?
3. Bayan Maier davetinize gelmiş miydi?
4. Şefle konuşmuş muydun?
5. Arkadaşın Ankara’ya gitmiş miydi?
6. Oğlunuz bisikleti bulmuş muydu?

Plusquamperfekt’in kullanıldığı yerler:

Plusquamperfekt, Almancadaki diğer zamanların aksine kullanıldığı yerler açısından çok çeşitlilik göstermez ve sadece Miş’li geçmiş zaman görevini yapar. Plusquamperfekt, bu göreviyle geçmişte tamamlanmış, bitmiş bir eylemi geçmişte kalan bir tarih, zaman itibarıyla tespit eder. Örneğin Perfekt’te ise geçmişte tamamlanan bir eylem içinde bulunulan zamana göre tarif edilmekte ve için de bulunulan zamana kadar uzayabilmekteydi.

Plusquamperfekt çoğunlukla Perfekt gibi bir hikaye veya benzeri metnin başlangıcı anlatmak için kullanılır.

Önceki sayfalarda verdiğimiz tüm örnekler Plusquamperfekt’in bu görevini yeteri kadar belirtmektedir. Aşağıda bazı örneklerle Miş’li geçmiş zaman konusunu kapatmaktayız:

In zwei Tagen hatten wir das Haus renoviert. İki gün içinde evi tamir etmiştik
Der Vermieter hatte die Wohnung schnell vermietet. Ev sahibi konutu hemen kiraya vermişti.
Der Direktor hatte sich sehr geärgert. Müdür çok kızmıştı

 

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/das-plusquamperfekt-misli-gecmis-zaman/

Bir cevap yazın

Your email address will not be published.