Almanca sıfat tamlamaları, sıfatı ismin tanımlığıyla kendisi arasına yerleştirmek suretiyle teşkil edilir. Tanımlığı der, die, das ile isim arasına giren sıfata bir de -e takısı eklenir.
İsim | Sıfat tamlaması |
der Mann | der alte Mann |
adam | yaşlı adam |
die Katze | die kleine katze |
kedi | küçük kedi |
das Buch | das neue Buch |
kitap | yeni kitap |
Örnek sıfat tamlamalarında “yaşlı” anlamındaki alt, “küçük” anlamındaki klein ve “yeni” anlamındaki neu sıfatları isimle tanımlık arasına girmişler ve sonlarına -e takısı almıştır.
der billige Füller | ucuz dolmakalem |
der kluge Schüler | akıllı öğrenci |
die schöne Frau | güzel kadın |
die braune Mappe | kahverengi çanta |
das rote Auto | kırmızı otomobil |
das weiße Pferd | beyaz at |
Çoğul isimlerle yapılan sıfat tamlamalarında ise çoğul ismin önünde bulunan die tanımlığıyla ismin arasında yer alan sıfatın sonuna -en takısı eklenir.
Tekil | Çoğul |
der alte Mann | die alten Männer |
yaşlı adam | yaşlı adamlar |
die kleine Katze | die kleinen Katzen |
küçük kedi | küçük kediler |
das neue Buch | die neuen Bücher |
yeni kitap | yeni kitaplar |
Bu örneklerde alt, klein, neu sıfatları die Männer, die Katzen, die Bücher isimleri çoğul oldukları için sonlarına -en takısı almışlardır.
Ein, eine şeklindeki belirsiz tanımlıklar ile birlikte olan isimlerle yapılan sıfat tamlamalarında ise sıfata daha başka takılar eklenir. Hatırlanacağı gibi, tanımlığı der olan isimlerin önünde ein, das olan isimlerin önünde yine ein ve tanımlığı die olan isimlerin önündeyse eine bulunmaktaydı. Ein, eine‘nın çoğulu olmayacağı için çoğul halde isim tek başına kullanılmaktaydı.
Belirsiz tanımlıklarla birlikte yapılan sıfat tamlamalarında der tanımlığının yerini alan ein ile isim arasına giren sıfata -er takısı eklenir.
der alte Mann | ein alt-er Mann |
yaşlı adam | yaşlı bir adam |
der kleine Hund | ein klein-er Hund |
küçük köpek | küçük bir köpek |
der grüne Hut | ein grün-er Hut |
yeşil şapka | yeşil bir şapka |
der neue Läden | ein neu-er Läden |
yeni mağaza | yeni bir mağaza |
Tanımlığı das olan isimlerin önünde bulunan ein ile isim arasına gelen sıfatın sonuna ise -es harfleri eklenir.
das große Haus | ein groß-es Haus |
büyük ev | büyük bir ev |
das weiße Pferd | ein weiß-es Pfred |
beyaz at | beyaz bir at |
das kluge Madchen | ein klug-es Madchen |
akıllı kız | akıllı bir kız |
das brühmte Restaurant | ein brühmt-es Restaurant |
ünlü lokanta | ünlü bir lokanta |
Tanımlığı die olan isimlerin önünde bulunan eine ile isim arasına gelen sıfatlara ise -e harfi eklenir.
die schöne Blume | eine schön-e Blume |
güzel çiçek | güzel bir çiçek |
die arme Frau | eine arm-e Frau |
fakir kadın | fakir bir kadın |
die lange Hose | eine lang-e Hose |
uzun pantolon | uzun bir pantolon |
die junge Lehrerin | eine jung-e Lehrerin |
genç (bayan) öğretmen | genç bir (bayan) öğretmen |
Bu örneklerde, önlerinde der, die, das tanımlıklarıyla ein, eine bulunan isimlerle yapılan sıfat tamlamaları arasındaki farkı belirgin bir şekilde görebilmeniz için her iki şekil de yan yana verilmiştir. Ayrıca ein, eine ile yapılan sıfat tamlamalarında sıfata eklenen takılar da kolaylıkla göze çarpmaları için bir “-” işareti ile ayrılmıştır. Normal olarak bu takılar tabii ki sıfata bitişik yazılır.
Ein, eine‘nin çoğulu bulunmadığı için çoğul halde bu iki tanımlık kullanılmaz. Bu durumda sıfat tamlamaları sıfat ve onu izleyen çoğul haldeki bir isimden meydana gelir. Böyle çoğul sıfat tamlamalarında sıfata sadece -e harfi eklenir.
Tekil | Çoğul |
ein alter Mann | alt-e Männer |
yaşlı bir adam | yaşlı adamlar |
ein neuer Läden | neu-e Läden |
yeni bir mağaza | yeni mağazalar |
eine schöne Blume | schön-e Blumen |
güzel bir çiçek | güzel çiçekler |
eine junge Lehrerin | jung-e Lehrerinnen |
genç bir öğretmen | genç öğretmenler |
ein weißes Pfred | weiß-e Pferde |
beyaz bir at | beyaz atlar |
ein großes Haus | groß-e Hauser |
büyük bir ev | büyük evler |
Kolayca hatırda kalması için sıfat tamlamalarında sıfata eklenen takılar ismin önündeki tanımlığa göre şöyle bir şemayla ifade edilir.
Tekil hal | Çoğul hal | ||
Tanım edatı | Sıfata eklenen takı | Tanım edatı | Sıfata eklenen takı |
der | -e | die | -en |
die | -e | die | -en |
das | -e | die | -en |
ein (der) | -er | – | -e |
ein (das) | -es | – | -e |
eine | -e | – | -e |