dieser, diese, dieses / jener, jene, jenes
(bu, şu)
Dieser, diese, dieses işaret zamirleri “bu” anlamına gelir. Jener, jene, jenes ise genellikle “şu” anlamındadır. Bu zamirlerle bir şeye işaret eden kişi, işaret edilen şey zaman veya mekan açısından kendisine daha yakınsa dieser, diese, dieses zamirlerini kullanır. Jener, jene, jenes ise genellikle zaman ve mekan açısından daha uzakta bulunan bir şeye işaret ederler:
Bu iki işaret zamiri de isimlerin önünde yer alır ve tanımlığın yerini tutar. Der, die, das şeklinde üç tanımlık bulunduğu için bu işaret zamirleri de son harflerinden anlaşıldığı gibi önünde bulundukları ismin tanımlığına bağlı olarak üçer adettir.
İsmin tanımlığı
der
die
das
die (çoğul)
Kullanılacak işaret zamiri
dieser veya jener
diese veya jene
dieses veya jenes
diese veya jene
Bu zamirlerin isimlerin önünde bulunuşu ise şöyle olur:
der Mann – adam
dieser Mann – bu adam
jener Mann – şu adam
der Schüler – öğrenci
dieser Schüler – bu öğrenci
jener Schüler – şu öğrenci
der Tisch – masa
dieser Tisch – bu masa
jener Tisch – şu masa
die Frau – kadın
diese Frau – bu kadın
jene Frau – şu kadın
die Tür – kapı
diese Tür – bu kapı
jene Tür – şu kapı
die Lehrerin – öğretmen
diese Lehrerin – bu öğretmen
jene Lehrerin – şu öğretmen
das Fenster – pencere
dieses Fenster – bu pencere
jenes Fenster – şu pencere
das Haus – ev
dieses Haus – bu ev
jenes Haus – şu ev
das Mädchen – kız çocuk
dieses Mädchen – bu kız çocuk
jenes Mädchen – şu kız çocuk
die Äpfel – elmalar
diese Äpfel – bu elmalar
jene Äpfel – şu elmalar
die Bücher – kitaplar
diese Bücher – bu kitaplar
jene Bücher – şu kitaplar
die Kinder – çocuklar
diese Kinder – bu çocuklar
jene Kinder – şu çocuklar
Dieser, diese, dieses ile jener, jene, jener işaret zamirlerinin -i, -i ve -in halleri son harflerindeki değişiklikle meydana getirilir ve bu değişme aynen der, die, das tanımlıklarındaki gibidir. Bununla birlikte bu iki işaret zamirinin halleri aşağıda kısaca özetlemekteyiz.
Yalın Hal (der)
dieser / jener
diese / jene
dieses / jenes
diese / jene
-i Hali (die)
diesen / jenen
diese / jene
dieses / jenes
diese / jene
-e Hali (das)
diesem / jenem
dieser / jener
diesem / jenem
diesen / jenen
-in Hali Çoğul (die)
dieses / jenes
dieser / jener
dieses / jenes
dieser / jener
Görüldüğü gibi, iki işaret zamiri de sonlarına aldıkları takılır bakımından der, die, das tanımlıklarıyla aynı özellikleri gösterirler. Sadece çoğulda -e halinde ismin çoğulunun sonuna da -n eklendiğini ve tekil -in halinde tanımlığı der veya das olan isimlerin sonuna eklenen -es veya -s takılarını unutmamak gerekir.
dieser Mann – bu adam
diesen Mann – bu adamı
diesem Mann – bu adama
dieses Mannes – bu adamın
jener Mann – şu adam
jenen Mann – şu adamı
jenem Mann– şu adama
jenes Mannes – şu adamın
diese Frau – bu kadın
diese Frau – bu kadını
dieser Frau – bu kadına
dieser Frau – bu kadının
jene Frau – şu kadın
jene Frau – şu kadını
jener Frau – şu kadına
jener Frau – şu kadının
dieses Buch – bu kitap
dieses Buch – bu kitabı
diesem Buch– bu kitaba
dieses Buches – bu kitabın
jenes Buch – şu kitap
jenes Buch – şu kitabı
jenem Buch – şu kitaba
jenes Buches – şu kitabın
diese Bilder – bu resimler
diese Bilder – bu resimleri
diesen Bildern– bu resimlere
dieser Bilder – bu resimlerin
jene Bilder – şu resimler
jene Bilder – şu resimleri
jenen Bildern – şu resimlere
jener Bilder – şu resimlerin
Bu iki işaret zamirinin cümle içinde kullanılışında bir özellik yoktur. Önlerinde normal der, die, das tanımlıkları bulunan isimler gibi cümle içinde yerlerini alırlar.
Örnek cümlelere buradan ulaşabilirsiniz.