Welcher Welche Welches

“Hangi” anlamına geldiğini gördüğümüz welcher, welche, welches sözcükleri de ilgi zamiri olarak kullanılır. Kullanışları aynen der, die, das şeklindeki ilgi zamirleri gibidir. Bu üç ilgi zamirinin de ismin hallerinde de değişik şekilleri  vardır.

Aşağıda bir cetvel halinde bunları vermekteyiz.

Singular / Tekil
der tanımlığı die tanımlığı das tanımlığı
Yalın Hal welcher welche welches
-i Hali welchen welche welches
-e Hali welchem welcher welchem
-in Hali # # #
Plural / Çoğul
Yalın Hal welche
-i Hali welche
-e Hali welchen
-in Hali #

Yukarıdaki cetvelde görüldüğü gibi welcher, welche, welches ilgi zamiri olarak kullanıldıkları zaman bunların -in hali yoktur.

Bu üç zamiri yukarıdaki der, die, das ilgi zamirleri yerine aynen kullanmak mümkündür. Aralarında hiçbir fark yoktur. Sadece bağlı oldukları ismin tanımlığına göre sonlarındaki takının değiştiğini unutmamak gerekir.

Tanımlığı DER olan isimler welcher
Tanımlığı DIE olan isimler welche
Tanımlığı DAS olan isimler welches

Çoğul isimler/DIE tanımlık welche

ALMANCA TÜRKÇE
Der Mann, welcher dir helfen kann, ist nicht hier. Sana yardım edebilecek adam burada değildir.
Die Katze, welche Sie gesehen haben, gehört mir. Gördüğünüz kedi bana aittir.
Das Hemd, welches auf dem Bett liegt, habe ich heute gekauft. Yatağın üstünde duran gömleği bugün satın aldım.
Die Musikcassetten, welche du mir gegeben hast, sind defekt. Bana verdiğin müzik kasetleri bozuktur.
Der Laden, welchen Sie besucht haben, gehört meinem Vater. Ziyaret ettiğiniz dükkân babama aittir.
Der Direktor, welchem die Arbeiter danken, geht in Rente. İşçilerin teşekkür ettiği müdür emekliye ayrılıyor.
Das Kind, welchem diese Tasche gehört, soll sofort zu mir kommen. Bu çantanın sahibi olan çocuk hemen bana gelsin.
Die Verwundeten, welchen du geholfen hast, sind tot. Yardım ettiğin yaralılar öldü.

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/welcher-welche-welches/

DAS RELATIVPRONOMEN

ALMANCA İLGİ ZAMİRLERİ

 

Almanca İlgi Zamirlerinin -i, -e ve -in halleri de vardır. Bunların kullanışlarını görmeden önce çeşitli hallerdeki çekimlerini inceleyelim.

# Singular/Tekil
Yalın Hal -i Hali -e Hali -in Hali
der/die/das den/die/das dem/der/dem dessen/deren/dessen
# Plural/Çoğul
Yalın Hal -i Hali -e Hali -in Hali
die die denen deren

 

Önce bu çeşitli hallerdeki ilgi zamirlerinin kullanışlarını görmek için yarım örnek cümleler vermekteyiz:

Der Brief, den ich schreibe, ..
Mektup, ki onu ben yazıyorum, ….
Yazdığım mektup…
Die Tür, die du öffnest, …
Kapı, ki onu sen açıyorsun. ,,,
Açtığın kapı
Der Junge, dem ich helfe, …
Erkek çocuk, ki ona ben yardım ediyorum, …
Yardım ettiğim erkek çocuk…
Der Lehrer, dem wir danken, …
Öğretmen, ki ona biz teşekkür ediyoruz…
Teşekkür ettiğimiz öğretmen….
Der Mann, dessen Buch hier liegt, …
Adam, ki onun kitabı burada duruyor…
Kitabı burada duran adam….
Die Frau, deren Tochter du kennst, …
Kadın, ki onun kızını sen tanıyorsun.
Kızını tanıdığın kadın.
Das Haus, dessen Garten groß  ist, ….
Ev, ki onun bahçesi büyüktür….
Bahçesi büyük olan ev…
Die Kinder, denen du deinen Ball gegeben hast, ….
Çocuklar, ki onlara topunu verdin, Topunu verdiğin çocuklar….

İlgi zamirinin bulunacağı hal genellikle ilgi cümleciğinin fiili tarafından belirlenir. -in halindeki ilgi zamirlerinden sonra ilgi zamirinin bağlı olduğu ismin sahip olduğu şeyi gösteren bir isim yer alır.

Aşağıda ismin çeşitli hallerindeki ilgi zamirleriyle yapılmış tam cümleleri incelemekteyiz:

 

-i halindeki ilgi zamileri:

Der Brieft ist lang.
Mektup uzundur.
Den Brief schreibe ich.
Mektubu ben yazıyorum.
Der Brief, den ich schreibe, ist lang.
Yazdığım mektup uzundur.

Die Haltestelle ist sehr weit.
Durak çok uzaktır.
Sie suchen die Haltestelle.
Siz durağı arıyorsunuz.
Die Haltestelle, die Sie suchen, ist sehr wie.
Aradığınız durak çok uzaktır

 

-e halindeki ilgi zamirleri:

 

Der Freund lebt in Kanada.
Arkadaş Kanada’da yaşıyor.
Dem Freund schicke ich eine Kamera.
Arkadaşa bir kamera gönderiyorum.
Der Freund, dem ich eine Kamera schicke, lebt in Kanada.
Bir kamera gönderdiğim arkadaş Kanada’da yaşıyor.
Die Tante ist 80 Jahre alt.
Teyze 80 yaşındadır.
Der Tante bringst du einen Stuhl.
Teyzeye bir sandalye getiriyorsun.
Die Tante, der du einen Stuhl bringst, ist 80 Jahre alt.
Bir sandalye getirdiğin teyze 80 yaşındadır.

Das Mädchen ist meine Schwester.
Kız çocuk benim kız kardeşimdir.
Dem Mädchen schenkt ihr Blumen.
Kıza çiçekler hediye ediyorsunuz.
Das Mädchen, dem ihr Blumen schenkt, ist meine Schwester.
Çiçekler hediye ettiğiniz kız çocuk benim kız kardeşimdir.

 

-in halindeki ilgi zamirleri:

Der Ingenieur wohnt in diesem Haus.
Mühendis bu evde oturuyor.
Das Auto des Ingenieurs steht im Garten.
Mühendisin otomobili bahçede duruyor.
Der Ingenieur, dessen Auto im Garten steht, wohnt in diesem Haus.
Otomobili bahçede duran mühendis bu evde duruyor.

Die Frau hat auch eine Tochter.
Kadının bir de kızı var.
Der Sohn der Frau lebt in Italien.
Kadının oğlu İtalya’da yaşıyor.
Die Frau, deren Sohn in Italien lebt, hat auch eine Tochter.
Oğlu İtalya’da yaşayan kadının bir de kızı var.

Das Haus gehört meinem Onkel.
Ev amcama aittir.
Die Fenster des Hauses sind neu.
Evin pencereleri yenidir.
Das Haus, dessen Fenster neu sind, gehört meinem Onkel.
Pencereleri yeni olan ev amcama aittir.

Die Schüler sind sehr erfolgreich.
Öğrenciler çok başarılıdır.
Die Lehrer der Schüler sind jung.
Öğrencilerin öğretmenleri gençtir.
Die Schüler, deren lehrer jung sind, sind sehr erfolgreich.
Öğretmenleri genç olan öğrenciler çok başırılıdır.

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/das-relativpronomen/

Almanca İlgi Zamirleri

DAS RELATIVPRONOMEN / İLGİ ZAMİRLERİ

İlgi zamirleri cümle içinde bir isme bağlı olarak daha geniş bilgi verilmesini sağlayan ilgi cümlecikleri kurulmasına yardımcı olurlar. En çok kullanılan ilgi zamirleri, hem tanımlık olarak bildiğimiz hem de önceki bölümlerde işaret zamiri olarak incelediğimiz.

der
die
das

sözcükleridir. Bunları cümle içindeki yerlerinin daha iyi anlaşılması için “ki o” şeklinde Türkçeye çevirebiliriz. Ancak bu kulağa hoş gelen bir çeviri şekli değildir. Bir ilgi cümlesini daha iyi şekillerde Türkçeye çevirmek mümkündür.

İlgi zamirlerini ele almadan önce ilgi cümlelerinin meydana gelişini inceleyelim:

Der Mann ist mein Onkel.
Adam benim amcamdır.

[responsivevoice voice="Deutsch Female" buttontext=""]Der Mann steht vor der Tür.
Adam kapının önünde duruyor.

Aynı “adamdan” söz edilmesi kaydıyla “kapının önünde duran adamın” amca olduğu söylenmek istendiğinde “adam” sözcüğünü iki kere tekrarlayarak iki ayrı cümle kurmak yerine bu anlamı tek bir cümleyle ifade etmek mümkündür. Birinci cümleye “kapının önünde duran adam” anlamını eklemek için ilgi zamirlerinden yararlanılarak bir ilgi cümlesi kurulur ve bir virgülle “adam” sözcüğü eklenir:

Der Mann, der vor der Tür steht, ist mein Onkel.
Adam, ki o kapının önünde duruyor, benim amcamdır.

Bu Türkçe cümleyi düzgün olarak şöyle ifade etmek mümkündür.

Kapının önünde duran adam amcamdır.

İlgi cümleleri genellikle bir virgülle isme bağlanır. İsmin tanımlığı neyse ona uygun bir ilgi zamiri seçilir. Yukarıdaki örnekte ilgi zamiri der Mann ismine bağlanmaktadır. Bu nedenle de ilgi zamiri olarak der sözcüğü seçilmiştir.

İlgi cümleciğinin ikinci bir özelliği de ne kadar uzun olursa olsun içindeki fiilin en sonda yer alması ve fiilden sonra bir virgülle ana cümleye devam etmesidir.

Aşağıdaki örneklerde önce ilgi zamirinin seçilişini ve ilgi cümlesinin yapısını tam olarak görebilmeniz için yarım örnek cümleler verilmektedir.

Der Mann besucht uns heute.
Adam bizi bugün ziyaret etti.

Der Mann, der uns heute besuchte.
Adam, ki o bizi bugün ziyaret etti.
Bizi bugün ziyaret eden adam.

Die Frau ist sehr arm.
Kadın çok fakirdir.

Die Frau, die sehr arm ist.
Kadın, ki o çok fakirdir.
Çok fakir olan kadın.

Das Kind spielt in dem Garten.
Çocuk bahçede oynuyor.

Das Kind, das in dem Garten spielt.
Çocuk, ki o bahçede oynuyor.
Bahçede oynayan çocuk.

Die Bücher stehen auf dem Tisch.
Kitaplar masanın üstünde duruyor.

Die Bücher, die auf dem Tisch stehen.
Kitaplar, ki onlar masanın üstünde duruyor.
Masanın üstünde duran kitaplar.

Görüldüğü gibi, ilgi zamiri daima bağlı bulunduğu ismin tanımlığına göre seçilmektedir. Çoğul isimlerde ise tanımlık die olduğu için ilgi zamiri olarak die alınmaktadır.

Yukarıdaki tipteki örnekleri çoğalttıktan sonra ilgi zamirleriyle kurulmuş bütün cümleleri inceleyeceğiz.

Die Bücher, die ich gelesen habe, …
Okuduğum kitaplar…
Die Schuhe, die er gekauft hat, …
Onun satın aldığı ayakkabılar…
Der Brief, der heute gekommen ist, …
Bugün gelen mektup…
Das Mädchen, das du da siehst, …
Orada gördüğün kız çocuk…
Der Hund, der auf dem Sofa sitzt, …
Duvarın üstünde oturan Köpek…
Die Katze, die im Zimer schläft, ..
Odada uyuyan kedi…
Das Paket, das mein Vater schickt, …
Babamın gönderdiği paket.

Bu örneklerde “ki o” şeklindeki çeviriyi kullanmadık. Aşağıda ilgi zamirleriyle yapılmış daha uzun ve bütün cümleleri incelemekteyiz.

Der Polizist, der den Dieb gefangen hat, sit sehr jung.
Hırsızı yakalayan polis çok gençtir.
Der Mann, der eine Fabrik hat, ist sehr reich.
Fabrikası olan adam çok zengindir.
Die Straße, die du hier siehst, führt zum Bahnhof.
Burada gördüğün cadde istasyona gider.
Die Stadt, die Sie besucht haben, liegt in Italien.
Ziyaret ettiğiniz şehir İtalya’da bulunuyor.
Das Haus, das Herr Müller gekauft hat, liegt in diesem Viertel.
Bay Müller’in satın aldığı ev, bu mahallede bulunuyor.
Das Auto, das vor dem Haus steht, gehört meinem Vater.
Kapının önünde duran otomobil, babama aittir.
Die Wörter, die der Lehrer erklärt, sind schwer.
Öğretmenin izah ettiği sözcükler zordur.
Die Briefe, die du schreibst, erhalten wir nicht.
Yazdığın mektupları almıyoruz.

Türkçeden Almancaya çeviri yaparken ilgi cümlelerinin zamanlarına dikkat etmek gerekir. Türkçe çeviride kullanılan zamandan ilgi cümleciğinin zamanı anlaşılmaktadır. Türkçe çeviride kullanılan zamandan ilgi cümleciğinin zamanı anlaşılmaktadır. Bu nedenle cümlenin anlamına ve ana zamanına bakarak gerektiğinde ilgi cümlesinde geçmiş zaman veya gelecek zaman kullanmak gerekir.

Der Arzt, der uns morgen besuchen wird, kommt aus Ankara.
Bizi yarın ziyaret edecek olan doktor, Ankara’dan geliyor.
Das Hemd, das du kaufen wirst, ist sehr teuer.
Satın alacağın gömlek çok pahalıdır.
Die Katze, die meine Mutter geschenkt hat, ist noch klein.
Annemin hediye ettiği kedi daha küçüktür.
Die Bücher, die ich gelesen habe, liegen im Schrank.
Okuduğum kitaplar dolapta duruyor.

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/almanca-ilgi-zamirleri/

Almanca Hal Bildiren Zarflar

Die Modaladverbien / Hal Bildiren Zarflar

Hal bildiren zarfların en çok kullanılanlarını gruplara ayırarak göreceğiz.
Sıfatların da çoğu sık sık hal bildiren zarf görevinde kullanılır.

 

Modaladverbien der Art und Weise
(Bir eylemin nasıl, ne şekilde cereyan ettiğini anlatan zarflar)

ALMANCA TÜRKÇE
möglicherweise muhtemelen
teilweise kısmen
schriftlich yazılı
absichtlich kasten
gern seve seve
umsonst bedava
geradeaus dosdoğru
eilends aceleyle
natürlich tabii
stückweise tek tek
brieflich mektupla
auswendig ezbere
anders başka
vergebens boşuna
genauso aynen
insgeheim içten, gizlice

Modaladverbien des Grades und Maßes
(Derece ve ölçü bildiren hal zarfları)

ALMANCA TÜRKÇE
sehr çok
beinahe az kalsın
etwas biraz
zu, allzu oldukça
gänzlich tamamen
ungewöhnlich garip
derart öyle
überhaupt hiç
nur yalnız
besonders bilhassa
fast neredeyse
außerordentlich olağanüstü
wenig az
ziemlich oldukça
vollends tamamen
gar hiç

Modaladverbien der Erweiterung
(Anlam genişleten hal zarfları)

ALMANCA TÜRKÇE
außerdem ayrıca
sonst bunun dışında
ebenfalls aynı şekilde
erstens birincisi
allerdings bununla birlikte
jedoch ancak
zumindest en azından
weder, noch ne, ne
eher daha çok
überdies üstelik
auch de, da; dahi
ferner bunun dışında
zweitens ikincisi
nur sadece
wenigstens en azından
immerhin yine de
dagegen buna karşılık
vielmehr daha çok

Modaladverbien der Hervorhebung
(Anlam vurgulayan hal zarfları)

ALMANCA TÜRKÇE
eben tam o sırada
selbst bile
sogar hatta
bereits çoktan
insbesondere bilhassa
gerade tam o anda
allein bir tek
schon bile, artık
erst daha, ancak

Modaladverbien der Einschatzung und Beurteilung
(Tahmin ve değerlendirme ifade eden hal zarfları)

ALMANCA TÜRKÇE
vielleicht belki
sicher mutlaka
gewiss kesinlikle
leider maalesef
glücklicherweise bereket versin
womöglich muhtemelen
bestimmt kesinlikle
zweitfellos şüphesiz
hoffenlich inşallah
keinesfalls hiç bir şekilde

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/almanca-hal-bildiren-zarflar/

Almanca Sıklık Zarfları

Bu zarflar wie oft / ne kadarda bir, ne kadar sık? sorusuna cevap verirler.

ALMANCA TÜRKÇE
oft sık sık
immer wieder devamlı
mehrmals defalarca
selten nadiren
einmal bir defa
ab und zu arada bir
hin und wieder arada bir
täglich her gün
jährlich her yıl, yıllık
alle zwei Tage her iki günde bir
jedesmal her defasında
unaufhörlich durmadan
meist çoğu zaman
nicht oft sık değil
manchmal bazen
wieder tekrar
stündlich saatte bir
wöchentlich her hafta, haftalık
alle Tage her gün
Tag und Nacht sabah akşam

Sıklık Zarfları Örnek Cümleler

ALMANCA TÜRKÇE
Ich stehe morgens um 7 Uhr auf und gehe abends um 10 Uhr ins Bett. Sabahları saat 7’de kalkıyorum ve akşamları saat 10’de yatıyorum.
Dienstags und freitags bin ich in der Schule. Salıları ve cumları okuldayım.
Damals beleuchtete man die Häuser mit Petroleum. O zamanlar evler gazla aydınlatılırdı.
Augenblicklich ist er mit wichtigen Aufgaben beschäftigt. Şu an önemli görevlerde meşguldür.
Wir werden ihn niemals vergessen. Onu hiçbir zaman unutmayacağız.
Er wird zeitlebens taub bleiben. O ömrü boyunca sağır kalacak.
Inzwischen ist der Arzt gekommen. Bu arada doktor geldi.
Wochenlang musste ich nur Brot essen. Haftalardır sadece ekmek yemek zorunda kaldım.
Seitdem haber wir ihn nicht getroffen. O zamandan beri onunla karşılaşmadık.
Bis vor kurzem war der Briefträger nicht gekommen. Kısa bir süre öncesine kadar postacı gelmemişti.
Bis gestern ist er zu Hause geblieben. Düne kadar evde kaldı.
Ich muss bis zum 30. August eine neue Wohnung finden. 30 Ağustosa kadar yeni bir ev bulmam gerekiyor.
Diese Pille müssen sie täglich viermal nehmen. Bu hapı günde dört defa almanız lazım.
Diese Zeitschrift erscheint wöchentlich. Bu defter haftalık yayınlanıyor.
Tina schrieb mir ziemlich oft. Tina bana oldukça sık yazardı.
Die Oma besucht uns selten. Büyükanne bizi nadiren ziyaret ediyor.

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/almanca-wie-oft/